phm. Robert ChalimoniukPowstanie ZHR nie było przypadkowym wydarzeniem. Epizodem, który nastąpił nagle i niespodziewanie. Nie wdając się w zawiłości historyczne dziejów ruchu harcerskiego w Polsce wiadomo, że myśl ta dojrzewała od dłuższego czasu.
Odrodzenie ruchu harcerskiego nie było by możliwe bez nawiązywania kontaktów, dyskusji, poznawania się środowisk, wymiany myśli. Niewątpliwie ważną rolę odegrały w tym procesie podziemne wydawnictwa. Pisma drukowane w różnych rejonach kraju, wymieniane miedzy ośrodkami krzewiącymi harcerstwo wewnątrz oficjalnej organizacji i poza nią. To od nich i ludzi je rozprowadzających w dużej mierze zależała skala odrodzenia. 12 lutego obchodzić będziemy 20 rocznice uchwalenia deklaracji założycielskiej ZHR. Uświęćmy ją w swoich drużynach po harcersku – nie tylko gawędą ale i grą!
Są lata osiemdziesiąte. Nad Polską rozpościera się ciemna noc komunizmu. Po „karnawale Solidarności” pozostał zapał i niesłabnąca nadzieja. Kraj niestrudzenie przemierzają kurierzy przemycając harcerska prasę drugiego obiegu. Ich tropem podąża aparat komunistycznej władzy starając się pokrzyżować ich działania. Czy uda się zanieść harcerska idee do wszystkich ośrodków w kraju? Czy powstanie ZHR?
Przygotowania
Terenem gry jest PRL, oczywiście w mikroskali dopasowanej do liczebności naszej drużyny. Obszar jaki wybieramy do zmagań kształtem powinien przypominać granice współczesnej Polski. Nie będzie to trudne – w przybliżeniu to kwadrat. Ważniejsze by granice opierały się o naturalne przeszkody terenowe, które łatwo zauważyć (przecinka, ścieżka, strumyk, granica kultur, itd). Na mapie fakt ten dodatkowo należy podkreślić obrysowując teren gry dokładnymi zarysami granic kraju.
Wewnątrz wyznaczmy miejsca, które w naszej mikroskali odpowiadają usytuowaniu największych miast Polski – głównych ośrodków pracy harcerskiej (Gdańsk, Poznań, Warszawa, Kraków, Wrocław, Lublin). Do tej pracy należy się przyłożyć, bowiem harcerze otrzymają od nas mapę tylko z zarysem granic, miasta będą musieli odszukać na podstawie znajomości geografii Polski. Ten element niech przygotuje dobry terenoznawca. Miasta nie muszą być specjalnie oznaczone. Wystarczy by miały wypisane nazwy – kartka na pinezkę przyczepiona do drzewa (może dodatkowo herb, aby przy okazji utrwalił się w głowie). Konieczny jest zawieszony zasobnik – magazyn drukarski –do tego wystarczy zwykła foliowa koszulka na dokumenty. Każdy magazyn wyposażamy w komplet jednego tytułu, który za czasów KIHAM czy RHR był rzeczywiście wydawany. Egzemplarzy powinno być co najmniej 2-3 razy tyle ile wyznaczyliśmy wszystkich miast. Każdy z tytułów zawiera fragment deklaracji założycielskiej ZHR, czyli tylko zebranie wszystkich tytułów podziemnej prasy harcerskiej umożliwia prawidłowe odczytanie deklaracji. Przydatne będą też oznaczenia dla stron.
Podział, cele gry
Drużynę dzielimy na dwa zespoły – kolporterów i funkcjonariuszy SB.
Drużynowy (szef gry) zostaje Prokuratorem, czyli sędzią w rozgrywce.
Zadaniem kolporterów jest rozprowadzanie prasy. Celem ich jest takie działanie by w momencie zakończenia gry w każdym mieście zgromadzić wszystkie wydawane w kraju tytuły. SB ma za zadanie im w tym skutecznie przeszkadzać.
Warunki zwycięstwa
Jeśli w danym mieście uda się zgromadzić komplet tytułów prasy podziemnej przed zakończeniem gry – można odczytać deklarację założycielską ZHR, a co za tym idzie uznajemy, że dany region przyłączył się do budowania związku.
SB wygra, jeśli więcej niż jeden region nie przyłączy się do ZHR. W przeciwnym wypadku wygrywają kurierzy – założenie ZHR dochodzi do skutku.
Zasady
- każdy z graczy dostaje mapę terenu gry jedynie z zaznaczonymi konturami PRL (teren gry) oraz wykazem tytułów drugiego obiegu (coby wiedział ile jest miast a po tytułach dochodził gdzie mogły być wydawane),
- kurier może przenosić naraz tylko jedną gazetę,
- gazetę można jedynie przenosić,
- gazetkę trzeba trzymać w ręku – nie wolno jej chować,
- SB może zatrzymać do rewizji każdego kolportera – wystarczy go złapać,
- jeśli u zatrzymanego SB wykryje nielegalną prasę konfiskuje ją, a złapanego zatrzymuje na 3 minutową karę,
- karę dobywa się w areszcie w Warszawie. Czasu kary pilnuje prokurator (sędzia główny),
- jeśli zatrzymany nie ma przy sobie nielegalnej prasy należy puścić go wolno,
- za stawianie oporu, czyli wyszarpywanie się prokurator może przedłużyć czas aresztu – czyli umawiamy się, że jak kogoś się zatrzyma to się nie wyrywa,
- zwiększony czas aresztu obowiązuje też za nielegalne przekroczenie granicy,
- granicę przekroczyć może bez konsekwencji tylko kolporter, który ma paszport,
- paszport może wydać jedynie Prokurator (z reguły odmawia),
- harcerska prasa drugiego obiegu jest pól legalna tzn jako druk wewnątrz organizacyjny nie można jej rozpowszechniać poza miejscem wydawania. SB nie może więc rewidować ani okupować miast. Dwu metrowe koło wokół nich uznajemy za teren neutralny, w którym nie można dokonywać zatrzymań. Do rewizji drukarni potrzebny jest specjalne zezwolenie prokuratora,
- jeśli SB uda się doprowadzić do sytuacji, w której naraz w wiezieniu znajdzie się 30% kolporterów (harcerzom podajemy konkretną liczbę przed grą) prokurator wystawia nakaz rewizji w dowolnym wybranym mieście. Na jego podstawie SB może skonfiskować wszystkie pisma nie wydawane w danym mieście. W zamian za to wszyscy aresztowani zostają zwolnieni.
Zadanie prokuratora (sędziego gry)
Sędzia dba o przestrzeganie zasad gry, ale też może animować rozgrywkę. Chodzi o to by elastycznie reagować na ewidentnie nierówne zmagania. Szanse zwycięstwa powinny być wyrównane. Doświadczony drużynowy odpowiednio podzieli między zespoły swoje zastępy, wyznaczy teren, ale i to nie zawsze pomoże. Dlatego warto mieć kilka możliwości reagowania. Kiedy je wykorzystać - na pewno się domyślicie.
Proponuje takie:
- przyznanie paszportu kurierowi,
- pomoc drukarni z „zachodu” – dodatkowe egzemplarze pism,
- amnestia dla kurierów,
- mapka z zaznaczonymi miastami (punkty na mapie, namiary azymutowe).
Opcja utrudnienia
SB może wystawić parę dodatkowych miast gdzie wydaje prasę oficjalną acz stylizowaną na podziemną (tytuły – Świat Młodych, Propozycje) zawierające fragment deklaracji powołania ZHR ale z wypaczonym tekstem. Jeśli kurierzy dołączą ten fragment do kompletów deklaracji regionu – będzie ona nieważna.
Załączniki przydatne w grze
Bratnie Słowo – Warszawa
http://www.pbi.edu.pl/site.php?s=ZDMyNjc2NWUwOTY4&tyt=Bratnie+s%C5%82owo&aut=&x=50&y=8Czuwajmy! – WarszawaCzuwajmy – KrakówHarcerska Kuźnia – PoznańHarcerz Śląski – KatowiceOgnisko – GdańskŚlężańskie Harce – WrocławCzuj Duch – ZakopaneWięcej materiałów można odnaleźć w Polskiej Bibliotece Internetowej - http://www.pbi.edu.pl
phm. Robert Chalimoniuk, Mazowiecka Chorągiew Harcerzy ZHR