hm. Marek Gajdziński
W tym roku scouting świętuje 100 lecie swojego istnienia. Już za parę lat identyczny jubileusz obchodzić będzie także polskie harcerstwo. Jak przy każdej tego typu okazji, tak i wtedy, będziemy starać się spojrzeć w swoją przeszłość - podsumować dokonania, wyciągnąć wnioski na przyszłość. Wzrośnie więc zainteresowanie historią naszego ruchu. Pora więc zadać sobie intrygujące pytanie...
Czy znamy historię harcerstwa?
Można powiedzieć, że tak i to dość dobrze. Opisaliśmy bohaterskie czyny harcerzy na frontach walki o wolność Ojczyzny. Wiemy kto i kiedy był Naczelnikiem i Komendantem Chorągwi. W zachowanej dokumentacji odnajdziemy także nazwiska komendantów hufców. Znamy kolejne redakcje Prawa Harcerskiego, uchwały zjazdów, zjawiska zachodzące w całym ruchu, historię myśli metodycznej, wielkie ogólnopolskie inicjatywy. Tylko, że to nie jest cały obraz historii harcerstwa Nie połowa, i nie jedna dziesiąta. To zaledwie wierzchołek góry lodowej - niewielki ułamek tego co działo się w naszym ruchu, i to w cale nie najważniejszy i nie najciekawszy.
Najważniejsze i najciekawsze jest bowiem to co działo się w tysiącach drużyn, tam gdzie odbywał się i nadal odbywa proces wychowawczy będący istotą harcerstwa. To nie Zjazdy, Naczelnictwa i Główne Kwatery wychowują kolejne pokolenia młodych Polaków. To dzieje się w drużynach. To jakie są nasze efekty, zależało i nadal zależy, od drużynowych, przybocznych i zastępowych, od ich pomysłów i zaangażowania, od atmosfery panującej w drużynach. Dla mnie, ważniejsza od jakiejkolwiek uchwały zjazdowej, jest jedna porządna próba na stopień ćwika. Opis udanego obozu drużyny jest ciekawszy od wypełnionego ogólnikami, nudnego programu organizacji. Dlaczego? Bo to jakie były, są i będą postawy harcerek i harcerzy w ich dorosłym życiu, zależy głównej mierze od tych właśnie prób na stopnie i od obozów, a nie od oficjalnych dokumentów związkowych. Prawdziwa historia harcerstwa, to przede wszystkim dzieje drużyn, gdzie kwitnie życie harcerskie. To historie poszczególnych jednostek, z którymi, w sposób tak bardzo emocjonalny, identyfikują się harcerze.
Czy znany taką historię harcerstwa? Obawiam się, że nie. Zachowało się raptem kilkanaście ciekawie napisanych i ilustrowanych kronik drużyn. Kilkanaście spośród tysięcy. W dodatku dostęp do nich mają przeważnie tylko historycy. Co więc możemy wiedzieć o harcerstwie skoro nie wiemy jak toczyło się życie w drużynach, jak chłopcy i dziewczęta budowali swoje charaktery i komu to wszystko zawdzięczamy.
Czy wiemy kto był drużynowym, kto zastępowymi we lwowskich drużynach skautowych? Czy wiemy jak żyły i co robiły drużyny harcerskie w Piotrkowie w latach dwudziestych, trzydziestych, czterdziestych, sześćdziesiątych, siedemdziesiątych...? Czy w owym Piotrkowie drużyny działały podobnie do tych z Warszawy czy Krakowa. Czy kiedykolwiek istniały drużyny harcerskie w Mariówce koło Przysuchy, a jeśli tak - jakie to były drużyny? Czy takie informacje nie byłyby cenniejsze i więcej mówiące o kondycji harcerstwa niż jakaś lista odznaczonych medalami zasługi?
No trudno. To co się stało już się nie odstanie. Przy ogromnej determinacji zapaleńców być może uda się jeszcze opisać historię kilku środowisk harcerskich. Ale pełnego i prawdziwego obrazu harcerstwa z lat minionych już nie odtworzymy. Przepadło! Co możemy więc zrobić?
Zadbajmy o przyszłość!
Zadbajmy o to, aby za kolejne 50 lat, nasi następcy mogli wiedzieć kto tworzył harcerstwo na początku XXI wieku. Żeby znane były nazwiska drużynowych, zastępowych i najbardziej wyróżniających się harcerzy. Żeby można się było dowiedzieć jak tętniło życie w setkach naszych drużyn, czym one żyły, jak pracowały? Zadbajmy o ocalenie prawdziwego i w miarę pełnego obrazu współczesnego harcerstwa. Pokażmy nasze obozy, wycieczki i zbiórki, nasze próby na stopnie i sprawności, nasze gry i służbę, nasze obrzędy i zwyczaje. Ocalmy tę wielką skarbnicę dorobku, która wzbogaca się codziennie o wasze dokonania.
W tym celu powstała wirtualna „Kronika Harcerstwa".
Jej zadaniem jest pokazać dzieje naszego ruchu przez pryzmat tego co działo się w przeszłości i dzieje obecnie w drużynach harcerskich czyli tam gdzie Harcerstwo spełnia swoje zadanie. Nie w Naczelnictwach, nie w Komendach Chorągwi, ale właśnie w drużynach. Współczesne środki przechowywania, przetwarzania i udostępniania informacji pozwalają już na to aby przenieść w przyszłość w miarę pełny obraz naszego ruchu. Dzięki Internetowi możemy pokazać całe bogactwo i różnorodność harcerstwa dziejącego się w drużynach. Możemy zaprezentować efekty naszych oddziaływań wychowawczych poprzez sylwetki dziesiątków tysięcy harcerek i harcerzy, którzy wygrywają gry i zawody, pełnią codzienną służbę i wspólnie wyrastają na aktywnych i świadomych swej roli obywateli Rzeczypospolitej.
Konstrukcja portalu dostępnego w Internecie pod adresem:
http://kronika.scouting.pl/
zakłada, że jego użytkownikami są jednostki harcerskie, w szczególności drużyny ale również szczepy, hufce i t.d. Jeśli chcesz aby Kronika Harcerstwa obejmowała również dzieje Twojej drużyny zacznij od zarejestrowania jej w portalu. Uzyskasz w ten sposób dostęp do publikacji linków prowadzących do twojej własnej, internetowej kroniki drużyny. W dzisiejszych czasach, większość jednostek harcerskich prowadzi już swoje kroniki w Iternecie. To bardzo wygodna forma, a co najważniejsze, umożliwia dostęp do informacji z całego świata, przez 24 godziny na dobę. Kronika drużyny, jeśli ma być zintegrowana z Kroniką Harcerstwa musi spełniać tylko jeden warunek. Każdy rok kalendarzowy powinien być opisany w ramach jednej „karty" czyli oddzielnej strony WWW. Na tej stronie można umieścić dowolną ilość linków prowadzących do bardziej szczegółowych relacji, zdjęć, filmów, nagrań czy dokumentów. Jedna zarejestrowana w portalu jednostka będzie mogła, opublikować tylko jeden link dotyczący określonego roku kalendarzowego. To oznacza, że jeśli drużyna istnieje 5 lat będzie mogła opublikować 5 linków do poszczególnych kart swojej kroniki.
Rozwiązanie to ma sprawić, aby „KH" była jak najbardziej przejrzysta. Zasoby portalu można przeglądać w dwóch podstawowych trybach.
Tryb 1 - latami
Wybierając konkretny rok (np.2004) uzyskasz listę wszystkich istniejących linków do poszczególnych kart kronik drużyn opisujących ten właśnie rok. Dzięki temu, będzie można w prosty sposób przekonać się co takiego działo się w harcerstwie w 2004 roku.
Tryb 2 - jednostkami
Wybierając konkretną, zarejestrowaną w portalu jednostkę, uzyskasz dostęp do wszystkich rocznych kart jej kroniki. W ten sposób będziesz mógł obserwować całą historię wybranej drużyny.
W chwili, gdy ilość zarejestrowanych jednostek przekroczy liczbę 255, uruchomiony zostanie trzeci tryb - wyszukiwania. Dzięki niemu będzie można filtrować zasoby „KH" pod kilkoma kątami ; terytorialnie, w/g patrona, w/g nazwy, w/g daty założenia, w/g organizacji i t.p.
W chwili obecnej, dwa działające tryby przeglądania można prześledzić na przykładzie wpisów jednej drużyny - 16WDH im. Zawiszy Czarnego, która zintegrowała z „KH", karty swojej kroniki za lata: 1911-1936, 1972-1987, 2001-2006 (pozostałe są w trakcie opracowywania).
Jest to pierwsza publiczna informacja o istnieniu portalu, dlatego jego zasoby są jeszcze bardzo skromne i ograniczają się do fragmentów jednej tylko kroniki należącej do drużyny, która jest inicjatorem przedsięwzięcia. Projektodawcy mają jednak nadzieję, że po ukazaniu się tej informacji, liczba jednostek harcerskich będących uczestnikami „KH" zacznie stopniowo rosnąć. Na front page'u portalu znajduje się licznik odliczający ilość dni dzielących nas od 100-lecia harcerstwa. Administracja portalu ma nadzieję, że w dniu 22 maja 2011, Kronika Harcerstwa będzie już odzwierciedlała w miarę pełny, aktualny obraz ruchu harcerskiego i większość istniejących drużyn zintegruje z nią swoje własne kroniki.
Jak przystąpić do projektu?
Zacznij od zarejestrowania swojej drużyny, szczepu lub hufca w panelu administracyjnym portalu. Wyznacz pełnomocnika drużyny, który będzie odpowiedzialny za umieszczanie i aktualizację wszelkich wpisów. Podczas rejestracji trzeba będzie podać następujące dane o jednostce i jej pełnomocniku:
-
Numer i nazwa jednostki
-
Patron
-
Data założenia
-
Organizacja (ZHR, ZHP, ZHPpgk, SH, SHK)
-
Obszar działania (aktualne województwo lub kraj - w przypadku jednostek działających za granicą)
-
Miejscowość
-
Adres siedziby
-
Adres serwisu www
-
Adres email (jednostki)
-
Imię i Nazwisko pełnomocnika
-
Telefon kontaktowy pełnomocnika
-
Adres email pełnomocnika
Warto w tym miejscu przypomnieć, że status użytkownika portalu przyznawany jest wyłącznie jednostkom harcerskim (drużyna, szczep, hufiec, chorągiew, i t.p.), a nie konkretnym osobom. Pełnomocnik jednostki może być w każdej chwili zmieniony. W chwili gdy ilość zarejestrowanych jednostek przekroczy liczbę 255, zostaną przygotowane specjalne plakietki dla pełnomocników jednostek.
Jeżeli prowadzicie już swoją własną kronikę internetową spełniającą warunek integracji (chronologia w/g lat kalendarzowych), pełnomocnik będzie mógł, od razu przystąpić do wprowadzenia odpowiednich linków opatrzonych krótką (max. 255 znaków) charakterystyką danego roku działalności drużyny. Poszczególne wpisy można w każdej chwili modyfikować po zalogowaniu się do panelu administracyjnego.
Jeżeli tego typu kronika nie była dotąd przez drużynę prowadzona, będzie to świetna okazja by ją stworzyć. Po wieloletnich doświadczeniach z internetową kroniką 16WDH, mogę z czystym sumieniem zapewnić, że jest do doskonała forma promocji drużyny i bardzo skuteczny mechanizm integrujący środowisko rodziców oraz byłych i obecnych harcerzy.
Kronika taka może być jednym z głównych części internetowego serwisu drużyny. Dla „KH" nie ma znaczenia na jakim serwerze działa ten serwis. Nie trzeba dublować zapisów w kronice. Prowadzi się ją tylko w jednym miejscu w sieci. Można ją nawet przenosić, z serwera na serwer. Jedyne co trzeba wtedy zrobić to zaktualizować adresy url w linkach zamieszczonych w „KH".
Raz do roku, administrator portalu wykona automatycznie i zachowa kopię zgłoszonych do nas stron. Nawet jeśli drużyna przestanie kiedyś istnieć, wasza historia nie ulegnie zapomnieniu. Za 50, za 100 lat, każdy będzie mógł ją poznać.
Dzięki Kronice Harcerstwa wasza własna kronika stanie się częścią składową wielkiego wspólnego przedsięwzięcia ukazującego obecnym i przyszłym obserwatorom to co na prawdę dzieje się w harcerstwie. Jak codzienna ciężka, ale i radosna służba tysięcy dotąd bezimiennych harcerzy i instruktorów składa się na wielki i doniosły efekt w postaci wychowania kolejnych pokoleń polskiej młodzieży.
Czuwaj!
Zapraszam do współpracy!
http://kronika.scouting.pl/
hm. Marek Gajdziński